Birkaç önemli not

– Buzluktan çıkardığım sütü doğrudan kaynamış suyun içine atıp çözüyordum, baktık ki içinde partiküller oluşuyor, EMZİREN ANNELER’e sordum, önce buzdolabına indir, sonra ılık suda ısıt dediler.

– 3 aylık olduğundan beri “yüksek yerde yalnız bırakma, döner” dediler. Döneceğine dair en ufak bir belirti yok henüz. Acaba bir şeyler mi yapmalı. Yüz üstü bırakıyorum her gün mutlaka ama bundan da pek hoşlanmıyor. Bakalım ne zaman dönecek?

– Birazcık sulu kaka yapıyordu birkaç gündür. Nedendir diye düşündük, sorduk soruşturduk. Sonuçta benim çikolatanın dozunu biraz kaçırmış olmama bağladık. Çikolata yemeyi azalttım, sulu kakalara veda ettik. 

– Hava soğuk ama biz yine de geziyoruz. Atkı, şapka, astronot ve üstüne bir battaniyeyle bence sorun yok. Açık kalan iki cin göz etrafı keyifle izliyor çünkü.

– Bu sıralar gece 2-3 kere uyanmaya başladı. Kimisinde emzirerek, kimisinde pışpışla uyuttum. Bu işi ele almak gerek, böyle olmaz.

Düzenimiz düzensizlik..

Bebeğin 40’ı çıkana kadar bir düzeni olmaz derler. Ben de bu düzensizliğin de bir düzeni olduğunu düşünüyorum. Annelerin çoğu, bebeklerin gün içinde yaptıklarını not ederek ne zaman emdi, kaç saat uyudu, kaç kere kaka yaptı gibi bebekler camiasında çok önemli olayları takip edebiliyorlar. Hatta bu bilgileri kayıt eden bazı teknolojik aletler bile var. Bebeksiz hayatımda hiçbir zaman anlam veremediğim bu fizyolojik olayların takip edilmesi durumu bebekli hayata geçiş yapınca kaçınılmaz bir durum oldu. Eğer bebek bakımını siz üstleniyorsanız bu durumları takip edeceksiniz, etmelisiniz. Çünkü bebeğin dilinden anlamanın başka yolu yok. Kaç saat önce emdiğini bilirseniz ağlamanın açlıktan olup olmadığını kestirebilirsiniz. Eğer her zamankinden az uyuduysa, o zaman uykuyu engelleyen bir sebep (mesela gaz problemi) aramaya başlayabilirsiniz. Kaka sayısı yeterliyse, bebeğin iyi beslendiğini anlayabilirsiniz.

Ben de bebeğimin dilinden anlayabilmek adına böyle bir liste tutmuştum bazı günler. Hem de bu liste sayesinde doktorun “kaç kere emiyo?” , “kaç kaka yapıyo?” sorularını yanıtlayabilmiştim. Bunları hatırlamakta ne var ki demeyin, bütün bunları uykusuzluk ve süt kafası fonunda yaptığınız için hatırlamıyorsunuz.

Benim düzensiz düzenimden bir örnek:

16.30 Uyudu

17.30 Uyandı

18.30 Kaka

18.35 Emme

18.55 Uyudu

19.00 Uyandı

19.25 Emme

19.45 Kaka, Emmeye devam

20.15 Emme Bitti

20.20 Uyudu

21.20 Uyandı

21.25 Emme

22.22 Emme Bitti

22.25 Kaka, Banyo

23.10 Emme

24.00 Emme Bitti, Uyudu

04.00 Uyandı, Emme

04.40 Emme Bitti

04.47 Uyudu

07.30 Uyandı, Emme

08.30 Emme Bitti, Uyudu

10.00 Uyandı, Kaka

10.38 Emme

11.00 Emme Bitti, Uyudu

12.20 Uyandı

12.23 Emme

12.50 Emme Bitti, Uyudu

14.20 Uyandı, Emme

15.10 Emme Bitti

16.00 Uyudu 

Evet işte hayatımız bundan ibaret. Oğlanın bu yoğun temposunun arasında onu birazcık sevebilirsek ne mutlu bize…

Süt olayı…

İkinci doktor kontrolümüze gittik bugün. Doğum kilosuna ancak ulaşmış. Bu biraz az gibi ama şimdilik endişeye gerek yok. Zaten dün gece gecelik, yatak, her yer süt oldu. Sonunda sütüm beklenen seviyeye ulaştı. Bunun için neler mi yaptım, hemen yazayım. Zaten kadınların üzerine konuşmaktan keyif aldıkları konuların başında geliyor sanırım. Bununla ilgili bir dolu kaynak bulabilirsiniz. 

Bunlar da benim deneyimlerim:

– Hipp Natal Çay, Günde 2 fincan

– Bir kaç kuru incir veya kayısıyı suda kaynatıp o suyu günde 2 bardak içmek

– Tahin helvası

– Dere otu (Beyaz peynirli tostun içinde çok güzel bir kahvaltı oluyor)

– Yemeklere kimyon

– Bol bol su

– Memelerin sütle dolup taştığını hayal etmek..:)

Emzirmenin ne kadar da önemli bir mevzu olduğunu bilmiyordum başıma gelene kadar. Zaten anne olmadan bazı şeyleri anlayabilmek mümkün değilmiş, boşuna zorlamamalı. Bu süreçte sadece aileden gelen bilgiler yeterli olamıyor, araştırma yapmak gerek. Bunun için daha önceden kursa katılmış olmak da yeterli olmadı bana. Öncelikle sizinle aynı şeyleri yaşayan insanlara ihtiyaç duyuyorsunuz. İşte tam bu sırada Google emziren anneler grubu imdadıma yetişti. İlk postumda bir sürü anne cevap yazarak bana destek oldular. Sonra da internet dünyasına bambaşka bir gözle bakar oldum ve işte aşağıdaki siteler  bir çok konuda ufkumu açtı.

Bu sitedeki bir çok videoyu izleyebilirsiniz ama özellikle de “a perfect latch” harika. Bebeğin ağzının memeye tam olarak doğru yerleşmemesi belki de emzirememeye, sütün kesilmesine bile yol açabiliyor. Meme ucunun acımasına da doğru kavrayamama yol açıyor.

http://newborns.stanford.edu/Breastfeeding/FifteenMinuteHelper.html

Bu sitede de emzirme ile ilgili birçok faydalı bilgi içeriyor.

http://www.llli.org/NB/LVAprMay98p21NB.html

Burada da Sears ailesinin paylaştığı yararlı bilgileri bulabilirsiniz. Ben daha çok uyku düzeniyle ilgili kısmından yararlandım ama emzirme ile ilgili de epey başlık koymuşlar.

http://www.askdrsears.com/html/2/T020100.asp

Yine emzirme ile ilgili güzel bilgiler bulabilirsiniz.

http://www.kellymom.com/bf/index.html

 

Bu linklerin çoğunu emziren anneler grubundaki arkadaşlar önerdiler. Bana yardımcı oldukları için hepsine ne kadar teşekkür etsem azdır. Grubu var eden Blogcu Anne’ye de ayrıca teşekkürlerimi yollarım. Bu vesileyle emzirme reformundan da haberdar olduk. Sağa sola duyurduk.

Benim emzirme tecrübemde ilk hafta meme ucunda acı hissettim. Hatta bazen kanadığı bile oldu. Lansinoh’un meme ucu çatlakları için olan kremini sürdüm, ılık suyla yıkadım. En önemlisi de bebeğin memeyi doğru kavrayabilmesi için yardımcı oldum. Yanlış kavradığında memeyi ağzından çıkarıp tekrar verdim. Baya savaş verdik yani. Ama kısa süre sonra müdahaleye gerek kalmadan kendi kendine doğru kavramaya başladı. Acı ve çatlaklar da tamamen geçti.

Süt sağmak da sütü arttırıyor. Özellikle de bebek emdikten sonra memeler tamamen boşalmamışsa boşaltmak işe yarıyor. Böylece daha çok süt üretiliyor. Ben bu kısmında pek başarılı olamadım şimdilik.

Emzirme olayının bir de şöyle farklı bir yanı var. Şimdiye kadar başka başka anlamlar yüklediğiniz veya yükledikleri memeler asıl anlamına kavuşuyor. Artık olaya bakış açınız değişiyor. Bu konuyla ilgili düşüncelerimi şuradaki yazıdan daha güzel anlatamayacağım.

Nette bolca surf yaptırdığım bu yazıyı da burada sonlandırayım da internet serverınız biraz rahata ersin…

Bol sütlü günler…

Amerikan Hastanesi Doğuma Hazırlık Kursu’ndan Notlar- Emzirme

Amerikan Hastanesi’nin 6 haftalık doğuma hazırlık kursuna başladığımdan bahsetmiş miydim? Kurs yaklaşık 12-15 kişiden oluşuyor. Katılımcıların hepsinin hamile olması, sanki aylardır kendi ülkesinden uzak kalan birinin ülkeye döndüğünde hissettiği duyguları yaşattı bana. Evet burada herkes aynı dili konuşuyor. Bu üçüncü dersimiz ama diğer derslerde not tutmam gerekmemişti. Emzirme konusuysa bana bilmediğim birçok şey öğretti. Burada sizinle bu notları paylaşmak istiyorum. 

* Süt sağacaksan bebeğin resmine bak.

* Doğumdan sonra ilk 2-3 gün süt yağsızdır, bebek doymaz. Sürekli acıkır, acıktıkça emzir.

* 2-3 gün sonra beyaz süt gelir. Beyaz sütün ön kısmı şekerli, karbonhidrattan zengindir. Son kısmı ise yağlıdır ve bebek doyduğunu hisseder.

* Emzirirken rahat otur, ayaklarının altına yastık koy. Ayaklar şişebilir.

* Emzirme pozisyonunda bebek – anne göbek göbeğe gelmeli, bebeğin vücudu dümdüz olmalıdır. Vücudu bükülmesin.

* Bebek aranırken ağzını açar, memeyi bebeğin ağzı açıkken ver. Ağzı açık değilse parmağınla ağzının kenarlarına dokunarak aranmasını sağla. Memeyi tam olarak kavradığından emin ol.

* Memeyi sadece bebeğin ağzına yerleştirirken sık, sonra bırak. Emzirme süresince memeyi sıkma, kanallar tıkanmasın.

* Bebek emerken tam kavradıysa alt dudak dışa kıvrık olur, yanakları şiş olur.

* İlk 1 ay bebekler 4 saatten fazla uyumamalı.

* Yenidoğan günde 10 defa emmek ister. Saat başı veya 2 saatte bir emzirilebilir. Bebek istedikçe emzirilmelidir.

* Memede kalma süresi en az 10-15 dakika olmalıdır. En fazla değiştirerek 1 saat.

* Emmek istediğini aranmasından, emme hareketliliği yapmasından, canlılık ve heyecan belirtileri göstermesinden anlayabiliriz.

* Emzirmeye gecikirsen gerginleşip yumruğunu sıkar, son olarak ağlar. Çok sinirlenmişse önce bebeği sakinleştir, sırtını okşa, sonra emzir.

* Süt arttırmak için malt içeceği, rezene, ısırgan otu, çemen otu (Fenugreek) tabletleri denenebilir ama şart değil.

* Çikolata, turunçgiller ve baklagiller gaz yapar.

* Süt emzirdikçe artar, bol su ve sıvı içilmelidir.

* Gece de emzirilmelidir, böylece prolaktin hormonu artmış olur.

* Süt nasıl azalır? Günde 6’dan az emzirirsen; mama desteği, erken biberon, emzik kullanırsan; annede depresyon, yorgunluk olursa.

* Emzik kullanımı bebekte reflü ve kusmayı azaltabilir ama illa vereyim deme.

* Bebek ilk birkaç ay ayda 1 kilo alabilir. Sonra yavaşlar. 1 yaşında 9-9,5 kiloya gelir.

* Her ay en az 500 gr alırsa anne sütü yeterli demektir.

* Bebek günde 5 kere çişini yapıyorsa süt yetiyor demektir.

* Yeni doğduğunda kilosunun %10’unu verir.

* 10-15 günde doğduğu kiloya çıkar.

* Büyüme atakları: 3.gün, 4. hafta, 3. ay Huzursuzluk, çok sık emme görülür. 1-2 gün sürebilir. Sürekli emzirin, süt yetmiyor sanmayın, bol sıvı için, mama vermeyin.

* Bebeğin emdiği yutkunduğundan ve memede yumuşama olduğundan anlaşılır.

* Meme ucu çatlakları için lanolinli kremler kullanılabilir.

* Emzirirken günde 1 kere ılık duş almak iyi gelir.

* Meme çatlakları 1 hafta sonra geçer.

* Süt göllenmesi: Memede ödem, ağrı, ateş, rahatsızlık olur. Sıcak kompres yapmak, masaj, süt sağmak rahatlatır. Uzun sürerse mastit olur. Olmaması için dar giyilmemeli, yüzüstü yatılmamalı, emzirirken makaslama yapılmamalı.

* Sağılmış sütün saklanması:

Oda ısısında 4 saat

Buzdolabında 24 saat

Dondurucuda 6 ay

* Sütü dolaptan çıkarınca benmari usulü ısıt. Hemen çöz, yavaş çözülürse ekşir.

* Sütü sağarken her göğsü 15 dakika sağ, 5-10 dakika değiştirme yaparak.

* İlk haftalarda süt kap veya kaşıkla verilir.

* İlk günlerde gelen süt 1 yemek kaşığı kadardır.

* Bebek daha sonra 30 ml ( kahve fincanı ) sütle doyar.

Notlar biraz karışık ama buraya geçirirken de düzeltmek istemedim. Bu haliyle hoşuma gitti. Eksik ve yanlış anlaşılan şeyler olabilir elbette. Sonuçta bunlar benim ders sırasında tuttuğum notlardan oluşuyor. Sizler de eğer böyle bir hazırlık kursuna katılırsanız ne gibi bilgiler alabileceğinizi görmeniz açısından yararlı olur umarım.

Bir de emzirme ile ilgili şu linke bakmalısınız mutlaka, harika anlatmışlar.

http://newborns.stanford.edu/Breastfeeding/FifteenMinuteHelper.html